İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencisi genç mucit üç arkadaş, hayatımızı kolaylaştıran yeni eserleriyle mükafatları topladı. İcat ettiği tek elle taşınabilir patlamış mısır torbasıyla Avrupa’dan birincilik ödülüyle dönen genç mucit Burak Ayataç, çocukken sinemada eksikliğini hissettiği bir proje tasarladığını söylüyor. Marketten alıp meskene getirip direkt çöpe attığımız ambalajlı eserlerin paketlerini geri dönüşüme kazandırarak kürdan ambalajı tasarlayan Sinan Baltacı ile eserin materyaline ve rengine kutuyu açmadan bakabileceğimiz tabiat dostu dolma kalem icat eden Burak Usta ise Avrupa’da birinci dörde girerek mükafatla döndü.
10 TÜRK ÖĞRENCİ FİNALE KALDI
Gençleri bu ödüllere almaya yönlendiren ise Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği oldu. Ülkemizdeki karton ambalaj sanayicilerinin mesleksel meselelerinin çözülmesinde, bilgi ve tecrübelerinin geliştirilmesinde yaptığı çalışmalarla bilinen Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği (KASAD), üyeleriyle birlikte karton ambalaj tasarımı alanında genç yeteneklerin keşfedilmesi için ulusal ve milletlerarası birçok çalışmaya katılıyor ve ülkemiz öğrencileri ve endüstrisinin öne çıkması ismine kıymetli adımlar atıyor. KASAD’ın ülkemizdeki üniversitelerin Endüstriyel Tasarım kısımlarına bilgi, eğitim, karton lojistik üzere bahislerde verdiği dayanaklar ve müsabakalara iştiraki teşvik etmesiyle öğrencilerin dizaynları milletlerarası arenada yarışıyor. Bu gençler geçtiğimiz günlerde birçok ülkenin üniversitelerinden öğrencilerin katıldığı dünya çapında karton ambalaj bölümünün en itibarlı tasarım yarışı olan Pro Carton Young Designers Award Yarışması’ndan ödüllerle döndüler.Yarışmada 830 proje ortasından 25 kişilik final etabına 10 Türk öğrencisi kaldı. Finale kalanlar ortasında İTÜ Endüstriyel Tasarım Bölümü’nden üç sınıf arkadaşı da vardı. “Popcorn Bags” isimli projesiyle Burak Ayataç, hem heyetten hem halk oylamasından iki ödül birden alarak, yarışa ismini altın harflerle yazdırdı. Merasimde birinci dörde giren Sinan Baltacı “Pickpack” ve Burak Usta “Cagepack” isimli dizaynları ile ödül aldı. Yeni Şafak Pazar olarak genç yeteneklerle buluşup tasarladıkları projeleri dinledik.
PROJEM KENDİ YAŞADIĞIM SORUNA TAHLİL BULDU
Karton ambalaj dizaynının yeme-içme kategorisinde “Popcorn Bags” yani patlamış mısır torbaları projesiyle hem heyetten hem halk oylamasından iki ödül birden alan İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Sanayi Eserleri Tasarımı kısmı 3. sınıf öğrencisi Burak Ayataç, tasarladığı projenin tıpkı vakitte okulundaki proje dersinin konusu olduğunu söylüyor. Ayataç, “Hem heyete hem de projeye hazırlanmış oldum” diyerek anlatıyor. Proje sürecinin bir buçuk aylık bir çalışma ile tamamlandığını söyleyen Ayataç, danışman hocalarının dayanaklarıyla projesini geliştirdiğini lisana getiriyor. Ayataç, projesini ise şu sözlerle anlatıyor: “Kendim de sinemada tıpkı kasvetleri yaşadığım ve buna bir tahlil getirmek istediğim için bu fikrin üzerine ağırlaştım. Çocukken eksikliğini hissettiğim bir şeyi yaptım aslında. Biliyorsunuz ki sinemada iki kişi patlamış mısır aldığı vakit size iki patlamış mısır kutusu, menü dahilinde iki içecek, pipet tuz ve hatta 3D gözlükler veriliyor ve bir de bu formda sinemadaki koltuğumuzu bulmaya çalışıyoruz. Haliyle bunlar elimizde çok yer işgal ettiği için iki kişinin menüsünü tek bir el işgal edecek halde nasıl tek bir yerde toplayabilirim diye düşündüm. Dizaynım, birebir günlük hayatta kullandığımız karton çantalar üzere kapanıp açılabiliyor. Böylelikle depolamada çok yer kaplamıyor. Açıldığı vakit ise ortasına iki tane kutu içecek, pipetler ve 3D gözlükleri bile alabilecek bir depolama alanı sunarken, yan taraflarında ise iki kişinin başka ayrı yiyebileceği patlamış mısır konulabilecek torbaları yer alıyor. Son olarak koltuğa oturduktan ve içecekleri koltuktaki yerlerine yerleştirdikten sonra kullanıcılar, içecek koyma yerindeki tırtıklı koparma yerlerinden ikiz torbaları birbirinden ayırarak kendi mısırlarını yiyebiliyorlar.”
ÇEVREYE KATKIDA BULUNUYOR
Ayataç, projesinin birinci basamakta bu halde planlamış ve sunmuş olmasına karşın, ödül merasimi için gittiğinde ortadan ikiye koparılmadan da kullanılabileceği yahut patlamış mısır yerine cips de konulabileceği üzere farklı alternatif fikirler ve geri dönüşler aldığını da lisana getiriyor. Ayataç, projesinin bu kadar beğenilmiş olmasında, herkesin günlük hayatında yaşadığı bir sorunu çözmesinin ve herkesin kendinden bir şeyler katarak projesinin üzerinde fikir üretmesinin tesirli olduğunu ve “Projem hem plastik torba yerine karton üzere geri dönüştürülebilen bir materyalden yapılmış olduğu için, hem etrafa ziyanlı olabilecek rastgele bir atık bırakmadığı için ve birebir vakitte da ortadan ikiye koparılmadığı surece tekrar tekrar katlanılıp kullanılmasına müsaade verecek sağlamlıkta olduğundan ötürü projemle birlikte sürdürülebilirliğe ve etrafa katkıda bulunduğumu düşünüyorum” sözlerini kullanıyor.
KÜRDAN AMBALAJINDAN DOLMA KALEM KUTUSUNA
Yarışmada eser paketleme kategorisinde “Pickpack” isimli projesiyle birinci 10’a kalan Sinan Baltacı ise, market araştırması ile yola çıktığını belirterek, marketlerdeki kürdan paketlemelerinde bir yetersizlik olduğunu hissettiğini söylüyor. Bu eksikliği gidermek içinse 50 günlük bir çalışmanın sonucunda bir kürdan ambalajı tasarlamış. Baltacı, kürdanı fabrikadan çıktığı anda koruyacak, markete gittiği anda ambalaj bedelini yükseltecek ve konuta gittiğinde onu dağıtıcı olarak kullanılabilecek bir ambalaj tasarladığını lisana getiriyor. Baltacı, tasarladığı kürdan ambalajını şu sözlerle aktarıyor: “Kraft kartondan yaptığım bir tasarım olan kürdan ambalajını, üçüncü sefer dönüştürülmüş bir kağıttan tasarladım. Tasarladığım proje hem paketlemede işe yarıyor hem de konuta gittiğinizde kürdanları başka bir kaba dökmemenizi sağlıyor.”
Burak Usta da “Cagepack” isimli projesiyle yarışta birinci 10’a kalan bir öbür yetenekli isim. Usta, “Cagepack” isimli bir dolma kalem kutusu tasarlamış. Etrafında dolma kalemi çok seven şahısların dikkatini çektiğini tabir eden Usta, dolma kalem kutularının ağır bir metal ve süngerli bir kutuda tabiat dostu olmayan bir paketleme tipinde olduğunu söylüyor. Usta “Aslında hiç kimse dolma kalemi o kutuda kullanmıyor. Ben de ‘Hem şık hem daha yenilikçi hem de tabiat dostu bir tasarım nasıl yapabilirim?’ diye düşündüm. 45 günlük bir müddette dolma kalem kutusu tasarladım” diyor. Tasarladığı dolma kalem kutusunun en değerli özelliğinin kutuyu açmadan eserin görülebildiğini lisana getiren Usta, eserin gerecine ve rengine kutuyu açmadan bakabiliyorsunuz” biçiminde lisana getiriyor ve şeffaf bir yüzeyle sağlanmadığını da vurguluyor.